![](https://www.reporter.al/wp-content/uploads/2024/06/europe-palace-5414751_1280.jpg)
Megjithëse zgjedhjet e Parlamentit Evropian kanë pasur shumë pak ndikim në Bruksel, rezultati së shpejti do ta kthejë përmbys Evropën.
Po, frika për marrjen e pushtetit nga e djathta ekstreme rezultopi e ekzagjeruar. Zgjedhjet çuan më shumë në një shtysë të butë djathtas sesa në një ndryshim drastik. Ndërsa partitë e ekstremit të djathtë dolën të parat në pesë vende dhe të dytat në katër të tjera, implikimet për pozicionet e larta drejtuese të BE-së janë të kufizuara.
Partia Popullore Evropiane e qendrës së djathtë (PPE) mbetet fraksioni më i madh parlamentar. Me 189 vende, ajo tejkalon lehtësisht grupin e ekstremit të djathtë Identitet dhe Demokraci dhe Konservatorët dhe Reformistët Evropianë, të cilët kanë një total prej 141 vendesh. Për më tepër, Aleanca Progresive e Socialistëve dhe Demokratëve (S&D) e qendrës së majtë humbi më pak vende nga sa prisnin shumë, për shkak të prezantimeve të forta të socialdemokratëve francezë, italianë dhe spanjollë.
Rezultati është një parlament që nuk duket shumë i ndryshëm nga paraardhësi i tij. Tre grupet kryesore pro-evropiane ende mbajnë një shumicë komode. Kushdo që shpresonte për një ndryshim të madh në shpërndarjen e posteve kryesore të bllokut – ose një përsëritje të dramës së vitit 2019, kur liderët evropianë nxorën nga kapelja emrin e Ursula von der Leyen për t'u bërë presidente e Komisionit Evropian – ndoshta do të përfundojë i zhgënjyer.
Me përjashtim të ndonjë surprize të madhe, von der Leyen do të mbajë postin e saj dhe partitë kryesore do të mblidhen për të plotësuar postet e tjera. Ish-kryeministri portugez Antonio Costa dhe kryeministrja e Estonisë Kaja Kallas duket se janë kandidatët idealë për rolet e presidentit të Këshillit Evropian dhe kryediplomatit të BE-së, respektivisht.
Por zgjedhjet evropiane janë të një rëndësie dytësore në krahasim me zgjedhjet kombëtare. Edhe nëse nuk ka një tronditje të vërtetë në nivel BE-je, ne kemi provuar tashmë një shije të shkurtër të kalbëzimit politik në disa nga vendet anëtare më me ndikim të bllokut, veçanërisht në Francë dhe Gjermani. Presidenti francez Emmanuel Macron, kancelari gjerman Olaf Scholz dhe aleatët e tyre pësuan humbje të mëdha dhe ata po reagojnë në mënyra që do ta dobësojnë BE-në më shumë se çdo rezultat i Parlamentit Evropian.
E ofroj këtë paralajmërim pavarësisht nga rezultatet më premtuese gjetkë. Në Poloni, koalicioni i kryeministrit Donald Tusk e nxori partinë joliberale Ligj dhe Drejtësi (PiS) në vendin e dytë për herë të parë në vite (një përmirësim në krahasim me zgjedhjet polake në shtatorit, kur PiS doli e para, por nuk ishte në gjendje të formonte një qeveri). Në Hungari, partia Tisza e Peter Magyar pati një paraqitje të mirë. Dhe në Finlandë dhe Suedi, partitë kryesore dolën shumë mirë.
Në Gjermani, megjithatë, partitë e koalicionit qeverisës u renditën të gjitha pas Unionit Demokristian dhe Alternativës për Gjermaninë (AfD) të ekstremit të djathtë. Fraza që po bën xhiron tani në Berlin është Kontaktschande. Social Demokratët (SPD), të Gjelbërit dhe Demokratët e Lirë (FDP) janë përgjigjur me një fushatë akuzash reciproke që do të pengojë më tej aftësinë e kufizuar tashmë të koalicionit të tyre jopopullor për të qeverisur përpara zgjedhjeve kyçe në lindje (bastion i AfD-së) këtë vjeshtë.
Tabloja është edhe më e zymtë në Francë. Pasi Tubimi Kombëtar i ekstremit të djathtë goditi aleancën centriste në pushtet me pothuajse 17 pikë në zgjedhjet evropiane, Macron tronditi të gjithë duke thirrur zgjedhje të parakohshme. Me prirjen e tij dretj situatave dramatike, Macron mund të ketë shpresuar të rimarrë kontrollin e narrativës. Por rezultati më i mundshëm është një paralizë e pacaktuar parlamentare dhe një qeveri e dobët pakice teknokratësh ose bashkëjetesë me një qeveri të krahut të djathtë të dominuar nga Tubimi Kombëtar, i cili është i angazhuar për shkatërrimin e trashëgimisë centriste të Macron.
Këto rezultate të brendshme zbulojnë kuptimin e vërtetë të zgjedhjeve evropiane. Të kërcënuara nga zhvendosja e votuesve, secila prej partive të koalicionit gjerman ka të ngjarë të dyfishojë ideologjinë e saj thelbësore. Bazat përkatëse të të Gjelbërve dhe FDP-së do t'i bëjnë presion që të jenë më radikalë, gjë që do t'i shtyjë në drejtime të kundërta në politikën fiskale. Rezultati ka të ngjarë të jetë më shumë veto gjermane mbi vendimet e BE-së për emigracionin dhe huamarrjen e përbashkët për mbrojtjen.
Lëvizja e Macron, ndërkohë, vjen përpara samiteve të mëdha të NATO-s dhe evropiane, negociatave të zgjerimit të BE-së dhe zgjedhjeve presidenciale të SHBA-së këtë vjeshtë. Në të dy skenarët e zgjedhjeve, planet madhështore që Macron parashtroi kohët e fundit në një fjalim në Sorbonë ka të ngjarë të prishen. Nëse Tubimi Kombëtar formon qeverinë e ardhshme, Macron do të vazhdojë të kryesojë politikën e jashtme dhe të mbrojtjes, por ai do të minohet në një mijë mënyra nga bashkëjetuesit e tij të ekstremit të djathtë.
Ndoshta viktima më e madhe e këtyre zgjedhjeve do të jetë Bashkimi Evropian për çështjet e mëdha gjeopolitike me të cilat përballet kontinenti. Me luftërat që janë ndezur në Ukrainë dhe Lindjen e Mesme, dhe Donald Trump që konkurron për presidencën e SHBA-së, është e vështirë të imagjinohet një kohë më e keqe që Evropa të jetë pa timon. Me pak hapësirë për të manovruar dhe kapitalin e tyre politik të shteruar, Macron dhe Scholz nuk janë në gjendje të drejtojnë Evropën përmes këtyre krizave. Mënyra se si ata i përgjigjen sfidës do të testojë unitetin evropian dhe do të përcaktojë të ardhmen e bllokut.
Në fund, ka edhe një zgjedhje tjetër që duhet marrë parasysh. Megjithëse fituesi i zgjedhjeve britanike të 4 korrikut nuk do të sigurojë asnjë vend në Parlamentin Evropian ose në Këshillin Evropian, ai mund të përfundojë duke mbajtur çelësin për të bashkuar Evropën për të adresuar sfidat e saj më urgjente. Kjo do të thotë që të gjithë sytë janë nga Laburistët, fituesi i mundshëm, dhe lideri i tyre, Keir Starmer.
Marrë me autorizim nga Project Syndicate, 2016. Ripublikimi mund të bëhet vetëm me lejen e Project Syndicate. Europe's Coming Paralysis