Këto janë kohë të çmendura. Trazirat biblike në natyrë, të tilla si shiu i rrëmbyeshëm i përsëritur në Dubai ose ngordhja masive e peshqve në rezervuarin e mbinxehur të Vietnamit, duket se pasqyrojnë ambientin tonë të mbinxehur politik dhe shoqëror.
Në momente të tilla, është e rëndësishme të ruash qetësinë dhe të analizosh të gjitha fenomenet e çuditshme në mënyrë sa më të detajuar, objektive dhe të paanshme që është e mundur. Dhe pak fenomene në ditët e sotme janë më të çuditshme sesa protestat rreth bombardimeve dhe pushtimit të Gazës nga Izraeli në përgjigje të sulmit terrorist të Hamasit tetorin e kaluar.
Ne duhet të pranojmë retorikën e disa myslimanëve të politizuar, si ata që së fundmi demonstruan në Hamburg, Gjermani, duke brohoritur “Kalifat ist die Lösung” (“Kalifati është zgjidhja”). Dhe duhet të pranojmë se, pavarësisht pranisë masive të hebrenjve mes protestuesve, ka të paktën disa antisemitë të vërtetë mes tyre (ashtu siç ka disa maniakë gjenocidalë në Izrael).
Ndërsa shumë komentues kanë vënë re paralelizmin midis demonstratave të sotme pro-palestineze dhe protestave studentore të vitit 1968 kundër Luftës së Vietnamit, filozofi italian Franco Berardi thekson një ndryshim të rëndësishëm. Retorikisht, të paktën, protestuesit e vitit 1968 identifikoheshin në mënyrë eksplicite me pozicionin anti-imperialist të Viet Kongut dhe një projekt më të gjerë socialist pozitiv, ndërsa protestuesit e sotëm shumë rrallë identifikohen me Hamasin, dhe në vend të kësaj po “identifikohen me dëshpërimin”.
Siç shprehet Berardi: “Dëshpërimi është tipari psikologjik dhe gjithashtu kulturor që shpjegon identifikimin e gjerë të të rinjve me palestinezët. Unë mendoj se shumica e studentëve sot, me vetëdije ose pa vetëdije, po presin përkeqësimin e pakthyeshëm të kushteve të jetës, një ndryshim të pakthyeshëm klimatik, një periudhë të gjatë lufte dhe rrezikun e afërt të një precipitimi bërthamor të konflikteve që po ndodhin në shumë pika të hartës gjeopolitike.”
Do të ishte e vështirë të shpjegohej situata më mirë se kaq. Përgjigja e turpshme represive e autoriteteve ndaj protestave mbështet hipotezën e Berardit. Goditjet e ashpra nuk janë të motivuara nga frika se protestat do të nisin një lëvizje të re politike; përkundrazi, ato janë shprehje paniku – një refuzim i kotë për t'u përballur me dëshpërimin që përshkon shoqëritë tona.
Shenjat e këtij paniku janë kudo, ndaj më lejoni të jap vetëm dy shembuj. Së pari, në fund të muajit të kaluar, 12 senatorë amerikanë i dërguan një letër Gjykatës Penale Ndërkombëtare duke e kërcënuar atë me sanksione nëse vendos të lëshojë një urdhër arresti për kryeministrin izraelit Binyamin Netanyahu.
Edhe pse kjo ishte rreptësisht një ndërmarrje republikane, administrata e presidentit Joe Biden gjithashtu i ka bërë presion GJPN-së që të mos akuzojë zyrtarët izraelitë për krime lufte të kryera në Gazë. Kërcënime të tilla sinjalizojnë vetëm shkatërrimin e vlerave të përbashkëta globale. Megjithëse ky ideal ka qenë gjithmonë disi hipokrit (Shtetet e Bashkuara, për shembull, kanë refuzuar të anëtarësohen në GJPN), qeveritë të paktën e mbështetën atë në frymë.
Shembulli i dytë mbështet të njëjtin përfundim. Më 4 maj, Franca (në përputhje me ndalimin e vizave të lëshuar nga Gjermania) i refuzoi hyrjen Ghassan Abu-Sitta, një kirurg britaniko-palestinez i cili ishte planifikuar të jepte dëshmi në Senatin Francez mbi atë që kishte parë gjatë trajtimit të viktimave të luftës në Gazë. Me akte të tilla të vrazhda censurimi dhe margjinalizimi që ndodhin para syve tanë, nuk është më një ekzagjerim të thuhet se demokracitë tona po shkatërrohen.
Të gjithë e dinë se situata në Gazë është e papranueshme. Por një pjesë e madhe e energjisë i është kushtuar shtyrjes së llojit të ndërhyrjes që kërkon kriza.
Një mënyrë për të kontribuar në thyerjen e ngërçit është ofrimi i mbështetjes publike për protestat e studentëve. Siç e tha senatori amerikan Bernie Sanders më 28 prill, “Ajo që po bën qeveria e djathtë, ekstremiste dhe raciste e Netanyahu-t është e paprecedentë në historinë moderne të luftës… Tani për tani, ne po shohim mundësinë e urisë masive dhe urisë në Gazë. Kur i bëni ato akuza, kjo nuk është antisemite. Ky është një realitet.”
Pas sulmeve të 7 tetorit, Izraeli theksoi realitetin e asaj që kishte bërë Hamasi. Lërini imazhet të flasin vetë, thanë autoritetet izraelite. Vrasjet brutale dhe përdhunimet ishin regjistruar nga autorët dhe ishin aty për t'i parë të gjithë. Nuk kishte nevojë për kontekstualizim kompleks.
A nuk mund të themi tani të njëjtën gjë për vuajtjet palestineze në Gazë? Lërini imazhet të flasin vetë. Shikoni njerëzit e uritur në tenda të mbushura të improvizuara, fëmijë që vdesin ngadalë ndërsa sulmet izraelite me raketa dhe dron vazhdojnë t'i kthejnë ndërtesat në gërmadha, pastaj në rrënoja dhe më pas në pluhur.
Më kujtohet ajo që Michael Ignatieff (atëherë gazetar) shkroi në vitin 2003 për pushtimin e SHBA-së të Irakut: “Për mua, çështja kryesore është se cili do të ishte rezultati më i mirë për popullin irakian – çfarë ka më shumë gjasa të përmirësojë të drejtat e njeriut të 26 milionë irakianëve? Ajo që ka hequr gjithmonë mendjen në lidhje me kundërshtimin e luftës ishte fakti që s'kishte të bënte kurrë me Irakun. Ishte një referendum për fuqinë amerikane.”
E njëjta pikë nuk vlen për protestat e sotme kundër luftës. Larg një referendumi mbi fuqinë palestineze, izraelite apo amerikane, ata janë të shtyrë kryesisht nga një lutje e dëshpëruar thjesht për të ndaluar vrasjen e palestinezëve në Gazë.
Pra, çfarë duhet të bëjë administrata Biden (përveç zëvendësimit të zv/presidentes Kamala Harris me Taylor Sëift në biletën e këtij viti)? Si fillim, SHBA-ja mund t'i bashkohet nismës globale për të njohur Palestinën si shtet. Larg nga të qenit një pengesë për paqen në Lindjen e Mesme, shtetësia palestineze është një parakusht për çdo negociatë serioze midis dy palëve. Në të kundërt, refuzimi (ose shtyrja pafund) e një njohjeje të tillë do të mbështesë në mënyrë të pashmangshme përfundimin fatalist se lufta është zgjidhja e vetme.
Sado e çuditshme që mund të tingëllojë, ne jemi dëshmitarë të një prej anëve negative të humbjes së fuqisë hegjemoniste të Amerikës (siç ishte edhe rasti me tërheqjen e SHBA-së nga Siria veriore dhe më pas nga Afganistani). Në mënyrë ideale, SHBA-ja thjesht do ta pushtonte Gazën nga deti, do të rivendoste paqen dhe rendin dhe do t'i ofronte popullatës ndihmë humanitare. Por mos shpresoni shumë. Gjithmonë mund të shpresojmë te fakti SHBA-ja do të heqë dorë nga mundësia për të përdorur fuqinë e saj perandorake që i ka mbetur për të mbështetur një kauzë të mirë.
Marrë me autorizim nga Project Syndicate, 2016. Ripublikimi mund të bëhet vetëm me lejen e Project Syndicate. Protests of Despair