![](https://www.reporter.al/wp-content/uploads/freedomofinformation.jpg)
Ligji i ri për të drejtën e informimit, i cili u aprovua në parlament pak javë më parë, mund të përmirësojë në mënyrë të ndjeshme qasjen në dokumentet dhe të dhënat zyrtare, thonë ekspertët.
![E drejta e informimit | Foto nga: freedomofinformation.org](https://www.reporter.al/wp-content/uploads/freedomofinformation-300x180.jpg)
Dorian Matlija, jurist në qendrën Res Publica në Tiranë, dhe autor i një komentari mbi ligjin, shprehet se projektligji i kaluar në parlament në 18 shtator do të mundësojë akses të shpejtë dhe cilësor në të dhënat dhe dokumentet zyrtare.
Matlija nënvizon që ky ligj për të drejtën e informimit për herë të parë mundëson afate të shkurtra dhe dinamike, ngritjen e një institucioni që do trajtojë ankesat dhe vendosjen e gjobave për zyrtarët që refuzojnë t’i përgjigjen kërkesave për informacion.
Ligji përfshin dhe disa koncepte të reja si rishikimin e klasifikimit të dokumenteve sekrete, marrjen e informacionit në mënyrë të pjesshme, atje kur nuk mund të jepet i plotë, dhe mbi të gjitha do të mundësojë një përdorim maksimal të teknologjisë së informacionit.
“Kjo është një armë që tani duhet ta kthejmë nga fabrikuesit i tij për ta përmirësuar atë [qeverinë],” tha Matlija.
Ligji i ri, i cili anulon ligjin për të drejtën e informimit të aprovuar në vitin 1999, u hartua nga Ministra e Drejtësisë në bashkëpunim me Fondacionin Shoqëria e Hapur në Shqipëri, Soros.
Sipas Gent Ibrahimit, një ekspert ligjor i cili mori pjesë në procesin e hartimit të ligjit, ky i fundit fut koncepte të reja për përgjegjësinë personale në procesin e vendimmarrjes së zyrtarëve publik, çka është një risi për legjislacionin shqiptar.
“Kultura jonë ligjore është e tillë që zyrtarët zbatojnë atë çfarë përcaktohet saktë dhe ky ligj e sjell këtë,” tha Ibrahimi gjatë prezantimit të komentarit këtë të martë në Tiranë. “Sanksionet në ligj janë për herë të parë në legjislacionin shqiptare,” shtoi ai.
Ligji i detyron institucionet publike shqiptare të emërojnë një koordinator për aksesin në informim dhe krijon institucionin e komisionerit të së drejtës së informimit.
Megjithëse ligji ka përmirësime të ndjeshme nga ai paraardhës, i cili shpesh është injoruar nga institucionet shqiptare, Matlija paralajmëron se media dhe shoqëria civile nuk duhet të ulin vigjilencën dhe duhet të monitorojnë zbatimin e tij.
“Shoqëria civile jo vetëm që mund të vendosë në test institucionet me këtë ligj, por mbi të gjitha mund të ushtrojë kërkimin e llogarisë,” tha ai.
“Ky ligj me të vërtet parashikon sanksione, por në qoftë se nuk monitorohet nga shoqëria civile, atëherë, shteti mund te mos e bëj detyrën mirë,” shtoi Matlija.